Ochrona wizerunku na fotografii czy w filmie

Cyfryzacja zdjęć i daleko idąca informatyzacja społeczeństwa, a także rozwój portali społecznościowych spowodowały, że w dzisiejszych czasach można znaleźć w internecie coraz więcej zdjęć z różnego rodzaju wydarzeń. Zarówno spotkania służbowe, jak i prywatne imprezy są uwieczniane w sieci, gdzie przez długi czas widnieją na stronach internetowych. Wygląd danej osoby, czyli jej wizerunek, chroniony jest w kodeksie cywilnym, a jego rozpowszechnianie obwarowane jest kilkoma zasadami.

Wskutek przepisów kodeksu, wizerunek jest chroniony niezależnie od tego, czy poprzez jego rozpowszechnienie doszło przy okazji do naruszenia innych dóbr osobistych człowieka, takich jak chociażby cześć, czy godność. Dodatkowe zasady wprowadza także ustawa o prawie autorskim, która stanowi, iż rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej (wyraźną zgodę zastępuje umówiona zapłata za pozowanie). Takie sformułowanie wymaga jednak pewnej wykładni.

Po pierwsze, samo sporządzenie zdjęcia nie narusza w żadnym wypadku przepisów prawa. Ewentualnie naruszeniem prawa może być jego bezprawne rozpowszechnienie (publiczne udostępnienie, czyli stworzenie możliwości zapoznania się z jego treścią jakiemuś nieograniczonemu, nieokreślonemu kręgowi osób). Od zasady braku zgody osoby sportretowanej istnieją jednak dwa wyjątki.
Pierwszym z nich jest przypadek, gdy osoba sfotografowana jest powszechnie znana, a wizerunek utrwalono w związku z wykonywaniem przez nią funkcji publicznych (społecznych, zawodowych czy politycznych).
Osoba uwieczniona na fotografii nie musi wyrazić zgody na udostępnienie zdjęcia z jej udziałem również jeśli jej wizerunek stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak publiczna impreza, zgromadzenie, konferencja naukowa, czy krajobraz.

(Zgoda może być wyrażona nawet ustnie - przyp. red.)

Sformułowanie to obejmuje przypadki, jeśli dany wizerunek znalazł się na zdjęciu wskutek przypadku. Jeśli jednak wizerunek jest skadrowany, czy dana osoba jest centralnym i głównym elementem zdjęcia, można by rzec ? kluczowym, należy uzyskać zgodę tej osoby. Fotograf ma prawo rozpowszechniania wizerunków stanowiących jedynie szczegół całości nawet w przypadku imprez publicznych. Zasady te odnoszą się także do filmów.

Jeśli jesteśmy ofiarą naruszenia, osoba rozpowszechniająca nasz wizerunek ma obowiązek na żądanie usunąć zdjęcie czy film z naszym udziałem. Nie mamy jednak prawa do przywłaszczenia sobie danego zdjęcia czy filmu w celu jego udostępniania ? przepisy prawa cywilnego znają bowiem jedynie roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Pamiętajmy, że rozpowszechnione zdjęcie, nawet zawierające bezprawnie wizerunek, może być przedmiotem praw autorskich i stanowić utwór w rozumieniu ustawy.

Zadanie publiczne realizowane przez stowarzyszenie Klub Jagiellon?ski polegaja?ce na prowadzeniu punktu nieodpłatnej pomocy prawnej w 2016r. jest finansowane ze s?rodków miasta Jaworzno

Fot: Fotolia.com